Doświadczenie, nie przeszkoda. Jak organizacje mogą wykorzystać potencjał pracowników 50+?
Czy wiek może być atutem na rynku pracy? Odpowiedź na to pytanie próbowali znaleźć uczestnicy konferencji „Zarządzanie wiekiem w organizacji – osoby 50+ na rynku pracy”, zorganizowanej 19 maja przez Centralny Instytut Ochrony Pracy i Fundację GrowSPACE. Wydarzenie zgromadziło przedstawicieli administracji publicznej, środowisk akademickich, pracodawców oraz ekspertów HR. Łączył ich wspólny cel – redefinicja roli starszych pracowników w organizacjach.
Nowa rzeczywistość, stare wyzwania
Do 2030 roku pracownicy 50+ mogą stanowić aż jedną trzecią osób aktywnych zawodowo. Przy założeniu utrzymania obecnego wieku emerytalnego, do 2035 roku z rynku pracy odejdzie blisko 4 miliony pracowników. Prognozowany napływ nowych roczników – około 17 mln osób – pokryje tylko część tego deficytu. W tej sytuacji niechęć pracodawców do zatrudniania osób 50+ wydaje się jeszcze bardziej niezrozumiała, choćby z biznesowego punktu widzenia.
Agnieszka Szczygielska, Dyrektorka CIOP-PIB: Starzenie się społeczeństw i niska dzietność to wyzwania, z którymi Europa Zachodnia mierzy się już od ponad dwóch dekad. Malejące zasoby siły roboczej zagrażają rynkowi pracy, grożą niedoborem pracowników i zachwianiem systemu emerytalnego. Dlatego w wielu krajach zwiększenie aktywności zawodowej osób starszych stało się jednym z głównych priorytetów. Kluczowym narzędziem do realizacji tego celu, jest strategia zarządzania wiekiem w organizacji. Czyli działania mające na celu zbudowanie organizacji przyjaznej każdemu bez względu na wiek – do których młodzi chcą przychodzić, a pracownicy 50+ chcą w nich zostawać.
Agnieszka Krawczyk-Dąbrowska – psychogerontolożka, ekspertka GrowSPACE: Największą przeszkodą w zatrudnianiu osób 50+ nie jest wiek, lecz nasze wyobrażenie o nim. Z jednej strony kierujemy się stereotypami i skupiamy się na różnicach pokoleniowych, zamiast koncentrować się na zaletach różnorodności oraz budowaniu międzypokoleniowej współpracy opartej na wzajemnym zaufaniu i wymianie wiedzy. Z drugiej strony – jako pracownicy – musimy być świadomi, że w przypadku tej grupy wiekowej samo doświadczenie zawodowe nie wystarcza – liczy się również zdolność adaptacji do zmieniających się warunków rynku pracy.
Zarządzanie wiekiem receptą na niedobory kadrowe
Zarządzanie wiekiem (ang. age management) to strategia HR, która koncentruje się na wykorzystaniu potencjału pracowników w różnym wieku poprzez uwzględnianie ich potrzeb i możliwości. Jej kluczowe elementy to: rekrutacja oparta na różnorodności, programy rozwoju i szkoleń dostępne dla wszystkich pokoleń, elastyczne formy zatrudnienia, tworzenie programów prozdrowotnych sprzyjających dłuższej karierze zawodowej, planowanie sukcesji i polityk emerytalnych, a także wsparcie dla pracowników pełniących funkcje nieformalnych opiekunów osób starszych.
Agnieszka Szczygielska: Z badania „SHARE: 50+ w Europie”, czyli „Badania Zdrowia, Starzenia się Populacji i Procesów Emerytalnych”, prowadzonego w Polsce przez zespół pod kierownictwem prof. Agnieszki Chłoń-Domińczak, jasno wynika, że bardzo duże znaczenie w kontekście podejmowania decyzji o przejściu na emeryturę mają warunki pracy. Dlatego zdrowe i bezpieczne środowisko pracy, to nie tylko troska o zdrowie pracowników. To także klucz do utrzymania ich dłuższej aktywności zawodowej.
Agnieszka Krawczyk-Dąbrowska psychogerontolożka, ekspertka Fundacji GrowSPACE: W krajach OECD około 60% nieformalnych opiekunów rodzinnych stanowią kobiety, z czego grupa wiekowa 50–65 lat to osoby najczęściej opiekujące się swoimi rodzicami lub teściami. Dlaczego ten obszar powinien zwrócić uwagę pracodawców jako część strategii zarządzania wiekiem? Badania pokazują, że zanim osoby opiekujące się bliskimi uświadomią sobie swoją rolę opiekuna (nawet rok wcześniej!), ich organizm może już odczuwać obciążenie – zarówno psychiczne, jak i fizyczne. Nie znając rzeczywistej przyczyny pojawiających się dolegliwości, wiele osób błędnie przypisuje je stresowi zawodowemu. Tymczasem często mamy do czynienia z tzw. syndromem wypalenia opiekuna. Odpowiednie wsparcie psychologiczne oraz tworzenie nieformalnych sieci pomocy w miejscu pracy może znacząco złagodzić skutki tego obciążenia i zapobiec poważnym konsekwencjom zdrowotnym.
Pokolenie 50+: niewykorzystany potencjał polskiego rynku pracy
Polska zajmuje jedno z ostatnich miejsc w UE pod względem aktywności zawodowej osób po 50. roku życia. Wśród bezrobotnych grupa ta stanowi aż 25%, a największym wyzwaniem jest długotrwałe pozostawanie bez zatrudnienia.
Przy jednoczesnym spadku udziału osób w wieku produkcyjnym, wyzwanie związane z tworzeniem solidnych polityk zatrudniania osób 50+ jest aktualne jak nigdy dotąd. Zaniechanie działań w tym obszarze grozi poważnymi konsekwencjami – zarówno dla systemu emerytalnego, jak i dla stabilności całego rynku pracy. Dlatego tak ważne jest tworzenie narzędzi wspierających reintegrację zawodową tej grupy, jak również zmiana społecznego postrzegania starszych pracowników. Doświadczenie, lojalność i odporność na zmiany mogą stać się realnym atutem organizacji pod warunkiem, że pracodawcy otrzymają wsparcie systemowe w tworzeniu inkluzywnego środowiska pracy.
[…] Doświadczenie, nie przeszkoda. Jak organizacje mogą wykorzystać potencjał pracowników 50+? […]
[…] Doświadczenie, nie przeszkoda. Jak organizacje mogą wykorzystać potencjał pracowników 50+? […]