Jak wygląda sektor SSC i BPO w Polsce?

Centra profesjonalnych usług dla biznesu rozwijają się w Polsce bardzo szybko. Pod względem liczby osób zatrudnionych w tej branży Polska zajmuje pierwsze miejsce w Europie i trzecie na świecie. Powstają nowe centra, dotychczasowe się rozrastają. Jak długo utrzyma się ten trend? Jakie są perspektywy SSC w Polsce?

Centra usług wspólnych zatrudniają zazwyczaj dużą liczbę pracowników wyspecjalizowanych w stosunkowo wąskich dziedzinach. Dzięki temu wiele rzeczy wykonywanych jest znacznie szybciej i efektywniej. Wynika to z koncentracji wiedzy, narzędzi i co najważniejsze, obecności dużej liczby ludzi o wymaganych umiejętnościach.

Centra usług dzieli się na: centra usług współdzielonych SSC (shared services centers), pracujących nad realizacją wewnętrznych potrzeb dużych, rozproszonych terytorialnie korporacji lub grup kapitałowych, oraz: -centra outsourcingowe BPO (business process outsourcing), czyli samodzielne jednostki obsługujące przedsiębiorstwa jako firmy zewnętrzne.

O co chodzi w branży SSC?

Centrum usług wspólnych pozwala zredukować koszty oraz zapewnić lepszą organizację pozostałych oddziałów by firma mogła skoncentrować się na swojej głównej działalności. W sektorze SSC praca wykonywana jest dla tej samej firmy, w związku z czym procedury i organizacja pracy jest zwykle bardziej stabilna i przewidywalna. – Kariera w Finansach.

Najbardziej popularne usługi świadczone przez centra usług są związane z działalnością w dziedzinie: IT, księgowości, obsługi klienta, HR, logistyki i finansów.

Na stronie Praca w Krakowie czytamy, że z usług SSC korzystają obecnie prawie wszystkie największe światowe korporacje i spora część firm uważanych w skali globalnej za średnie. Większość produktów i usług, z których korzystamy jest więc w jakiś sposób dostarczana przez tę branżę poprzez obsługę informatyczną, księgową lub logistyczną, czy przez bezpośredni kontakt z klientem jak np. call center.

Największe rynki obsługiwane przez branżę SSC to USA oraz Unia Europejska, a główne lokalizacje zespołów obsługujących to Indie, Filipiny oraz Europa Środkowo-Wschodnia.

W Europie Środkowo-Wschodniej Polska jest liderem w tej branży

Polska jest regionalnym liderem, pod względem ilości centrów i zatrudnionych w branży. W całym kraju działalność prowadzi ponad 1050 centrów (co stanowi ok. 70% wszystkich centrów BSS w Europie Środkowo-Wschodniej), natomiast zatrudnienie w sektorze przekracza 240 tysięcy pracowników, co stanowi niemal 50% zatrudnienia w sektorze w tej części Europy. Najlepszym dowodem na konkurencyjność Polski jest jej 1. miejsce w rankingu EY Attractiveness Survey – Europe 2017 oceniającym atrakcyjność państw CEE jako miejsca do prowadzenia działalności. – Polska Agencja Inwestycji i Handlu.

10 największych inwestorów w sektorze nowoczesnych usług biznesowych w Polsce pod względem wielkości zatrudnienia w centrach usług BPO, SSC/GBS, IT, R&D

Z kolei Biznes podaje, że w 2019 r. CEO World Magazine uznał Polskę drugim najbardziej atrakcyjnym krajem do dokonywania inwestycji i współpracy biznesowej, zaraz po Malezji. Najliczniej reprezentowanymi branżami są finanse i księgowość, obsługa klienta i szeroko pojęte usługi IT. Zapotrzebowanie jest na tyle duże, że firmy poszukują wsparcia w postaci pracowników z zagranicy. 

Na korzyść Polski przemawiają umiejętności specjalistów obecnych na rynku, często już pracujących w strukturach międzynarodowych korporacji, oraz oczywiście koszty zatrudnienia i wynajmu przestrzeni biurowej. Nie bez znaczenia pozostaje też wygoda pracy według czasu środkowoeuropejskiego – poza Stanami Zjednoczonymi najwięcej spółek korzystających ze wsparcia polskich pracowników pochodzi z krajów UE. – mówi Anna Kowalczyk, dyrektor Fyte. – Biznes

Yesterday our first European career center opened in Łódź, Poland! It is the only place of its kind—dedicated to managers, specialists, students and all of those who want to develop their careers in the field of shared services at McCormick in Łódź. pic.twitter.com/ao3t3nQ8qG

— McCormick Corp (@McCormickCorp) November 21, 2018

Na stronie Polskiej Agencji Inwestycji i Handlu czytamy, że głównym atutem Polski jest przede wszystkim wykształcona i wykwalifikowana kadra pracownicza, sprawnie posługująca się językami obcymi. Na jej korzyść wpływa również: strategiczne położenie w Europie, korzystny klimat inwestycyjny, rozwój nowoczesnej infrastruktury okołobiznesowej, stabilność gospodarcza oraz ekosystem wspierający działalność inwestorów z sektora.

How can you live in beautiful Poznan, Poland but work with people around the world? Our HR Shared Services Center works with people throughout EMEA and the U.S. We need talented people fluent in Russian, Czech, and many other languages. See for yourself at https://t.co/WFBsWL9rVo pic.twitter.com/pHvMzjTcST

— Kennametal (@Kennametal) May 16, 2018

Co czwarty z pracowników branży BPO/SSC w Polsce pracuje w Krakowie.

Centra nowoczesnych usług biznesowych stworzyły miejsca pracy w ok. 50 miastach.

Do tej pory najlepiej rozwijającymi się rynkami, w których zrealizowano najwięcej inwestycji są Kraków, Warszawa, Wrocław, Poznań, Trójmiasto, Katowice i Łódź, choć coraz większym zainteresowaniem cieszą się inne ośrodki, takie jak Szczecin, Lublin, Bydgoszcz, Toruń, Opole, Kielce czy Białystok.

Bezkompromisowym liderem pod względem zatrudnienia w sektorze pozostaje jednak Kraków. W krakowskich centrach usług pracuje 90 tys. osób, co przekłada się na blisko 23% udział miasta w strukturze zatrudnienia branży w kraju. Ponad 56 tys. miejsc pracy sektor stworzył w Warszawie, a 47,5 tys. we Wrocławiu.

Strona Praca w Krakowie podaje, że usługi są świadczone we wszystkich językach europejskich na rzecz klientów nie tylko z Europy, ale również innych kontynentów.

 Czego możemy się spodziewać w najbliższych latach?

Coraz więcej postronnych obserwatorów zadaje pytanie jak długo ten trend może potrwać, a swoje wątpliwości opierają na szybko rosnących kosztach pracy, zmniejszającej się dostępności utalentowanych pracowników oraz gwałtownej automatyzacji procesów.

Najbliższe lata mogą poważnie zmienić rynek i sposób działania centrów usług wspólnych, w modelu ich funkcjonowania. Może to także oznaczać, że zatrudnienie w tym sektorze całkowicie zmaleje, gdyż zostanie ono zablokowane przez cyfryzację i robotyzację procesów. Nie znaczy to jednak, że sektor ten nie będzie rósł na wartości –przeciwnie, przenoszenie zaawansowanych procesów oraz prace badawczo-rozwojowe i innowacje mogą zapewnić mu nowe źródła dynamicznych wzrostów. – Puls Biznesu

Jak pandemia koronawirusa wpłynęła na branżę SSC i BPO?

Na to pytanie odpowiedział nam Andrew Hallam, sekretarz generalny stowarzyszenia ASPIRE:

Cały czas pracujemy nad rozproszonym, zdalnym modelem pracy. Nasze centra usług są częścią globalnych sieci. To, co zademonstrowaliśmy w pierwszych tygodniach i to, co nadal demonstrujemy, to nasza wiedza specjalistyczna w zakresie zarządzania procesami, nasza umiejętność wdrażania technologii, a także nasze podejście do działania – ambicja, zaangażowanie i motywacja.

Przez skutki pandemii niektóre centra usług wspólnych mogą mieć problemy, ale będzie to związane z branżą, w której działają. Wpłynie to również na sektor BPO.

Bardziej interesuje mnie globalny ekosystem biznesowy,  a w szczególności usługi wspólne, które rozwinęły się w Krakowie i które są obecnie na bardzo silnej pozycji. Z pewnością jesteśmy przyszłym kierunkiem globalnego biznesu.  Pod warunkiem, że skupimy się na tym, co robimy najlepiej – czyli na dostosowywaniu się, wymyślaniu, przeprojektowywaniu i dostarczaniu złożonych procesów.

Sytuację w czasach pandemii skomentował także Scott Newman, kierownik oddziału i członek zarządu State Street Bank GmbH w Polsce w wywiadzie z Careers in Poland:

Podobnie jak wiele firm w branży, przeprowadzamy regularne testy scenariuszy w ramach naszego ciągłego planowania ciągłości działania i jako taki większość naszych pracowników pracujących w Polsce miała już możliwość pracy zdalnej. To pomogło nam przygotować się na niespotykane czasy i wdrożyć nasz globalny model operacyjny. To z kolei umożliwiło przeniesienie niektórych działań do różnych lokalizacji, takich jak Polska, w celu zapewnienia ciągłości usług dla naszych globalnych klientów.

Sektor nowoczesnych usług biznesowych, a w tym SSC i BPO są jednymi z najważniejszych branż sprzyjających wzrostowi gospodarczemu. Polskie centra usług cały czas udoskonalają swoją działalność, podnosząc kwalifikacje personelu oraz inwestując w nowe technologie. Obraz rynku jednak dynamicznie się zmienia, a oczekiwania klientów rosną. Czy Polsce uda się utrzymać tak mocną pozycję w tej branży?

Czytaj też: Zagraniczni inwestorzy- czy będą u nas inwestować?

Autor: Nina Jacyszyn