Jakie są propozycje partii politycznych dla rynku pracy? Najważniejsze postulaty
Już w najbliższą niedzielę Polacy udadzą się do lokali wyborczych, by oddać głos w wyborach parlamentarnych. Choć temat pracy może nie wysuwa się na pierwszy plan politycznej dyskusji, to wciąż pozostaje kluczowy dla wielu wyborców. Jakie są propozycje partii politycznych dla rynku pracy w zakresie kodeksu pracy, zatrudnienia i płac? Przyjrzyjmy się programom wyborczym.
Wybory parlamentarne 2023 – szacowana frekwencja
Według sondażu Wirtualnej Polski, opublikowanego 11 października, udział w wyborach deklaruje 66,9 proc. badanych (61,9 proc. wybrało odpowiedź „zdecydowanie tak”, 5 proc. – „raczej tak”. W wyborach nie zamierza głosować 30,9 proc. ankietowanych (12 proc. „raczej nie”, 18,9 proc. „zdecydowanie nie”). Niepewnych pozostaje 2,1 proc. badanych – czytamy na łamach portalu.
Na finiszu kampanii wyborczej warto przyjrzeć się propozycjom partii politycznych dla rynku pracy. Postulaty poszczególnych ugrupowań w tym zakresie są dość różnorodne, choć możemy wskazać także pewne punkty wspólne.
PiS o dofinansowaniach i wzroście wynagrodzeń w „budżetówce”
Prawo i Sprawiedliwość w swoim programie obiecuje, że pracodawca, zatrudniający młodą osobę, będzie mógł liczyć na dofinansowanie utworzenia stanowiska pracy zdalnej. Ma to stanowić zachętę do zatrudniania i aktywizacji młodych m.in. z mniejszych miejscowości, czy wsi. Warunek przyznania dofinansowania (wypłacanego w wysokości dwukrotności minimalnego wynagrodzenia za pracę) ma stanowić zadeklarowanie przez osobę zatrudnianą, że miejsce świadczenia pracy zdalnej oraz miejsce zamieszkania znajduje się na terenie zagrożonym depopulacją.
Ponadto PiS deklaruje, że zamierza dążyć do zwiększenia wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej. „Będziemy zwiększać środki przeznaczone na wzrost wynagrodzeń dla pracowników państwowej sfery budżetowej, sędziów, asesorów sądowych, referendarzy sądowych oraz nauczycieli” – zapewnia partia w swoim programie wyborczym.
Koalicja Obywatelska na rzecz nauczycieli, kobiet i artystów
Program wyborczy Koalicji Obywatelskiej na nadchodzące wybory nosi tytuł „100 konkretów na pierwsze 100 dni rządów”. Zgodnie z nazwą zawiera 100 postulatów, wśród których znajdziemy także te, odnoszące się do rynku pracy. KO deklaruje m.in., że osoby zarabiające do 6000 zł brutto (również w ramach działalności gospodarczej) nie będą płaciły podatku dochodowego.
KO mocno stawia na pedagogów. Zapewnia m.in. podniesienie wynagrodzenia wszystkich nauczycieli o co najmniej 30 proc. („nie mniej niż 1500 zł brutto podwyżki dla nauczyciela”) oraz wprowadzenie stałego systemu automatycznej rewaloryzacji. KO obiecuje ponadto, że za ich rządów nauczyciele odzyskają autonomię i prestiż.
Koalicja Obywatelska planuje również udzielanie wsparcia kobietom, które powracają na rynek pracy po okresie urlopu macierzyńskiego. W ramach programu „Aktywna mama” koalicja obiecuje, że wypłaci 1500 zł miesięcznie na opiekę nad dzieckiem – tzw. „babciowe”.
W postulatach tego ugrupowania znajdziemy także pomysły na rzecz artystów. Koalicja chce wprowadzić ustawę o statusie artysty, gwarantującą minimum zabezpieczenia socjalnego, a także dostęp do ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych uwzględniający specyfikę pracy. Ugrupowanie zapewnia, że wsparcie dla systemu zapewnią środki, trafiające wcześniej m.in. na Fundusz Kościelny.
Trzecia Droga o równości wynagrodzeń, podwyżkach i PIP
W skład Trzeciej Drogi wchodzi Polska 2050 Szymona Hołowni oraz Polskie Stronnictwo Ludowe. Koalicja zapowiada m.in., że administracyjnie zlikwiduje różnice pomiędzy wynagrodzeniami kobiet i mężczyzn, podkreślając, że kobiety wykonujące taką samą pracę, jak mężczyźni, nie mogą otrzymywać niższego wynagrodzenia.
Według polityków koalicji nauczyciele, pielęgniarki, ratownicy medyczni i inni pracownicy służby publicznej wykonują ważną społecznie pracę, jednak w większości przypadków nie otrzymują za nią godnego wynagrodzenia. Trzecia Droga obiecuje, że w pierwszym budżecie uchwalonym przez ich rząd znajdą się podwyżki, które zniwelują straty wynikające z inflacji, a następnie zaprezentuje dalszy plan stopniowego podwyższania ich wynagrodzenia.
Wśród postulatów znajdziemy również takie kwestie, jak: dwie handlowe niedziele w miesiącu, dofinansowanie działań Państwowej Inspekcji Pracy, czy rodzinny PIT (idąc za wzorem francuskim – im więcej dzieci, tym mniejsze podatki, a rodziny 3+ nie zapłacą podatku dochodowego). Ponadto politycy deklarują stworzenie systemu wsparcia z Funduszu Pracy dla tych, którzy chcą pracować w branży transportowej.
Nowa Lewica o likwidacji patologii rynku pracy
Nowa Lewica zapewnia z kolei, że naprawi polski rynek pracy. Politycy tego ugrupowania wskazują, że Polacy są jednym z najbardziej zapracowanych społeczeństw w Europie. Proponują wprowadzenie 35-godzinnego tygodnia pracy (początkowo czas pracy ma zostać skrócony o 2 godziny w tygodniu, następnie o 5). Postulują także zwiększenie liczby dni urlopowych do 35. Nowa Lewica zapewnia, że zlikwiduje patologie rynku pracy, wśród których wymienia umowy śmieciowe i wymuszone samozatrudnienie.
Zdaniem komitetu darmowe staże powinny zostać zlikwidowane. Jednocześnie Lewica postuluje, by wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy ze względu na zwolnienie lekarskie i zasiłek chorobowy wynosiło 100% płacy. Dla komitetu istotny jest również szeroki dialog społeczny oraz silne związki zawodowe. „Zadbamy o upowszechnienie zakładowych i ponadzakładowych układów zbiorowych. Skończymy z procederem bezprawnego zwalniania liderów związkowych bez wyroku sądu” – czytamy w programie.
Politycy Nowej Lewicy chcą zwiększyć sprawczość i budżet Państwowej Inspekcji Pracy. Obiecują również aktywną walkę z bezrobociem i istotne w podwyżki. Założeniem i celem Komitetu jest to, by minimalne wynagrodzenie w Polsce osiągnęło poziom 66% przeciętnego wynagrodzenia z poprzedniego roku. Ponadto zamierza stworzyć system ubezpieczeń dla osób zajmujących się działalnością artystyczną.
Konfederacja o obniżeniu podatków
Konfederacja w swoim programie podkreśla, ze każdy pracujący Polak oddaje przeciętnie
około 40% swoich dochodów w formie PIT, składek na ZUS i składek na NFZ. Jak wylicza partia, obywatel następnie „płaci VAT, akcyzę oraz różne parapodatki, w wyniku czego ponad połowa dochodów pracującej części społeczeństwa trafia w ręce polityków i biurokratów”.
Konfederacja proponuje ograniczenie i uproszczenie podatków, zapowiadając największą w historii Polski rewolucję podatkową. Proponują m.in. kwotę wolną od podatku w wysokości 12 x minimalnego wynagrodzenia (od 1 lipca 2023 r. 43 200 zł), czy rozszerzenie ulgi dla młodych (do 26. roku życia) o osoby prowadzące działalność gospodarczą.
Ugrupowanie na swojej stronie prezentuje także propozycje konkretnych ustaw. Wśród nich znaleźć możemy m.in. ustawę o zniesieniu zakazu pracy dla opiekunów osób z niepełnosprawnościami.
Bezpartyjni Samorządowcy – zerowy PIT i urlopy na wzór litewski
Bezpartyjni Samorządowcy postulują m.in. wprowadzenie 0 stawki podatku PIT dla wszystkich. „Dzięki temu umożliwimy wzrost wynagrodzeń pracowniczych i emerytur oraz spadną koszty ponoszone przez pracodawców. Zaoszczędzone w ten sposób środki będą mogli przeznaczyć na inwestycje i rozwój swojej działalności gospodarczej, co spowoduje m.in. powstanie nowych miejsc pracy” – czytamy w programie.
Ugrupowanie wśród propozycji dotyczących rynku pracy zapowiada także ustanowienie elastycznego mechanizmu urlopu macierzyńskiego i tacierzyńskiego na wzór litewski.
* Disclaimer: Redakcja Magazynu Rekruter nie ponosi odpowiedzialności za realność propozycji partii politycznych dla rynku pracy zawartych w programach wyborczych ugrupowań. Zachęca natomiast do krytycznego spojrzenia na obietnice polityków i oddania ważnego głosu w nadchodzących wyborach (i każdych kolejnych). Niezdecydowanych zachęcamy do skorzystania z pomocnych narzędzi, takich jak np. Latarnik Wyborczy.
Autor: Sylwia Pyzik
Czytaj również:
