Jakie zmiany czekają prawo pracy w 2025 roku?
W nadchodzącym roku prawo pracy czeka kilka istotnych zmian, które mogą mieć znaczący wpływ zarówno na pracowników, jak i pracodawców, a w konsekwencji na cały rynek pracy. Część z nich stanowi skutek potrzeby implementacji prawa unijnego do polskiego porządku prawnego. Wokół kilku projektów wciąż trwa zażarta dyskusja.
Płaca minimalna w 2025 roku
Na podstawie Rozporządzenia Rady Ministrów z 12 września 2024 roku od stycznia 2025 roku minimalne wynagrodzenie wyniesie 4666 zł brutto (podwyżka z 4300 zł brutto). Z kolei minimalna stawka godzinowa, jaka zacznie obowiązywać, to 30,50 zł brutto (wzrost z 28,10 zł). Podwyżka wynagrodzeń minimalnych będzie wiązała się z wyższym kosztem dla pracodawców, co może sprawić, że część z nich ograniczy zatrudnienie.
Warto podkreślić, że płaca minimalna pozostaje wskaźnikiem, od którego zależne są inne kwoty świadczeń. Należy do nich m.in. maksymalna kwota odprawy z tytułu utraty pracy czy dodatek za pracę w nocy.
To jednak nie koniec zmian, jakie czekają nas w tym zakresie. Trwają bowiem prace nad projektem ustawy o minimalnym wynagrodzeniu. Reforma ma dotyczyć m.in. trybu ustalania oraz aktualizacji pensji minimalnej. To pokłosie unijnej dyrektywy z dnia 19 października 2022 r. w sprawie adekwatnych wynagrodzeń minimalnych w Unii Europejskiej. Jej celem jest m.in. umożliwienie krajom członkowskim ustanowienie ram, które pozwolą na ustalanie płacy minimalnej na podstawie ustalonych kryteriów.
Prawo pracy 2025: zmiany w zakresie zatrudniania cudzoziemców
Rząd chce wprowadzić także całościowe przepisy, które będą regulowały dostęp cudzoziemców do rynku pracy w Polsce. Mają one zacząć obowiązywać w 2025 roku. Nowe regulacje mają na celu ograniczenie nadużyć związanych z wydawaniem zezwoleń na pracę oraz oświadczeń o powierzeniu pracy, zwłaszcza w sytuacjach, gdy cudzoziemcy ubiegają się o dokumenty jedynie w celu uzyskania prawa pobytu. Przepisy przewidują także m.in. półroczne analizy wynagrodzeń na rynkach lokalnych, aby upewnić się, czy wynagrodzenia cudzoziemców są zgodne ze stawkami rynkowymi.
Projekt tej ustawy stanowi część reformy rynku pracy w ramach Krajowego Planu Odbudowy. Zakłada również cyfryzację procedur, aby ograniczyć bariery administracyjne. Obecnie trwa ożywiona dyskusja nad ostatecznym kształtem omawianych regulacji.
Uzupełniający urlop macierzyński
Końcem października Rada Ministrów przyjęła nowelizację wprowadzającą uzupełniający urlop macierzyński. Będą mogli skorzystać z niego rodzice wcześniaków lub dziecka, które wymagało dłuższego pobytu w szpitalu po narodzinach. Będzie wynosił do 8 lub do 15 tygodni. Z kolei zasiłek macierzyński będzie wynosił w tym przypadku 100 proc. podstawy wymiaru zasiłku.
Nowelizacja zacznie obowiązywać po trzech miesiącach od ogłoszenia w Dzienniku Ustaw. Jeśli zostanie uchwalona przez Sejm jeszcze w tym roku, to nowe przepisy wejdą w życie wraz z początkiem 2025 roku.
Wigilia dniem wolnym od pracy?
Szanse na to, że tegoroczna Wigilia będzie dniem wolnym od pracy, pozostają niewielkie. Projekt ustawy w tej kwestii wymaga obecnie rozpatrzenia przez dwie komisje (Komisja Polityki Społecznej i Rodziny oraz Komisja Gospodarki i Rozwoju), zanim dojdzie do drugiego czytania. Ponadto wielu pracodawców nie jest przychylnych temu pomysłowi. Sugerują m.in. aby w zamian odebrać pracownikom inny dzień wolny.
Do pomysłu negatywnie odniosła się choćby Ogólnopolska Federacja Przedsiębiorców i Pracodawców PRZEDSIĘBIORCY.PL, wskazując, że „zdaniem przedsiębiorców, chociaż pomysł cieszy się dużym poparciem wielu pracowników, jego wprowadzenie może mieć różne konsekwencje dla różnych grup społecznych i być szkodliwe dla gospodarki”. Organizacja także zasugerowała rozważenie rozwiązania kompromisowego, które ustanowiłoby dniem wolnym Wigilię, ale w zamian za 6 stycznia (Święto Trzech Króli), albo 1 maja (Święto Pracy).
Zmiany w medycynie pracy
W 2025 roku prawdopodobnie nastąpią także zmiany w medycynie pracy. Resort Zdrowia zapowiedział wprowadzenie dodatkowych badań w ramach obowiązkowych badań medycyny pracy. W ich zakres ma wejść takie badania jak: lipidogram, poziom glukozy oraz wyliczenie wskaźnika BMI. Celem tych działań ma być polepszenie stanu zdrowia pracowników poprzez aktywne przeciwdziałanie chorobom cywilizacyjnym.
MRPiPS – aktywny resort
W październiku Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej podkreśliło, że jest jednym z najbardziej aktywnych resortów. W komunikacie prasowym wskazano, że w wykazie prac legislacyjnych rządu znalazło się 36 projektów złożonych przez to ministerstwo.
„Wiele proponowanych rozwiązań zostało już przyjętych przez Radę Ministrów, 6 ustaw przeszło ścieżkę legislacyjną polskiego parlamentu i uzyskało podpis prezydenta, nad pozostałymi toczą się prace” – czytamy.
„Nie zwalniamy tempa i pracujemy nad kolejnymi rozwiązaniami, które będą korzystne dla Polek i Polaków” – zapewniają przedstawiciele ministerstwa.
