Ostatnie miesiące były trudne dla wielu z nas. Pandemia COVID-19, wojna w Ukrainie i kryzys migracyjny – to tylko niektóre czynniki, które mają realny wpływ na nasze samopoczucie. Przewlekły stres, stany lękowe i wypalenie zawodowe dotykają coraz więcej osób. Aż 90% pracowników oczekuje od pracodawcy wsparcia psychologicznego. Tak – pracownicy dostrzegają konieczność wprowadzenia przez pracodawców programów dbających o ich zdrowie psychiczne. 

Jak je wprowadzić? Od czego zacząć? Spróbujemy odpowiedzieć na te pytania.

Kryzys zdrowia psychicznego 

Ludzie w swoich miejscach pracy zbyt często doświadczają lęku i frustracji. Już w 2019 roku badanie ADP wskazało, że polskich pracowników (25%) cechuje najwyższy w Europie poziom codziennego stresu – tym samym odbiegaliśmy o 8 punktów procentowych od średniej europejskiej. 

Trudności natury psychicznej i emocjonalnej są przyczyną statystycznie największej liczby zwolnień lekarskich. Bagatelizowane tych trudności może prowadzić do rozwinięcia się chorób somatycznych. Szacuje się, że obecnie nawet ponad połowa nieobecności w pracy to pochodna problemów związanych ze stresem. 

Z danych ZUS wynika, że stale rośnie liczba zwolnień lekarskich związanych z zaburzeniami psychicznymi, a globalne raporty potwierdzają ten trend. Pracujemy coraz więcej, a życie stawia przed nami wymagania, z którymi nie zawsze odpowiednio sobie radzimy.

Dlaczego pracownicy potrzebują opieki psychologicznej?

Jak wynika z danych zgromadzonych przez Mindgram aż ⅓ pracowników zmaga się ze spadkiem motywacji podczas pracy zdalnej. 1 na 6 pracowników potrzebował wsparcia psychicznego w trakcie pandemii, a 70% z nich odczuwało lęk i miało problemy z koncentracją. Nawet 7 na 10 pracowników walczyło ze stresem, sięgając po alkohol, używki i środki uspokajające. Szkody psychospołeczne, jakie wyrządziła pandemia, stanowią poważne zagrożenie dla firm. 

Szacuje się, że w Polsce na zaburzenia psychiczne cierpi około 8 mln osób, z których co roku 1,5 mln trafia do szpitali psychiatrycznych. Co czwarty Polak zmaga się z przynajmniej jednym zaburzeniem lub chorobą psychiczną. Szacuje się, że ponad 300 milionów ludzi na świecie cierpi na depresję. A zaburzenia psychiczne przyczyniają się do spadku produktywności pracowników, co kosztuje światową gospodarkę 1 bilion dolarów rocznie.

Korzyści z profesjonalnego wsparcia mentalnego

Dobrostan pracowników ma realne przełożenie na funkcjonowanie firmy. Zwiększa zaangażowanie i satysfakcję z pracy, skutecznie redukuje absencję.

Jakie są realne korzyści z zapewnienia wsparcia psychologa pracownikom?

• Psycholog może przekazywać wiedzę z zakresu zachowań prozdrowotnych, edukować na temat stresu i radzenia sobie z nim, jego destruktywnych skutkach, a także najczęściej występujących zaburzeń i chorób psychicznych.
• Niesie indywidualną pomoc pracownikom oraz współpracuje w obszarze funkcjonowania zespołów. Doradza w zakresie ról poszczególnych jednostek, kultury przekazywania informacji zwrotnych.
• Zajmuje się wspieraniem rozwoju kompetencji i umiejętności pracowników jako kluczowego potencjału w firmie. Szkoli i prowadzi warsztaty grupowe oraz indywidualne treningi umiejętności interpersonalnych. Prowadzone szkolenia dopasowuje do potrzeb poszczególnych pracowników w oparciu o wyniki obserwacji.

Jak rozpocząć?

Warto pamiętać, że pracownicy niechętnie rozmawiają o problemach ze zdrowiem psychicznym z powodu obawy o stygmatyzację. Wstydzą się swoich dolegliwości, boją się dezaprobaty otoczenia oraz utraty pracy. Jedynie otwarta, nieoceniająca komunikacja może zmienić postrzeganie zdrowia psychicznego.

Jeśli w Twojej firmie wcześniej nie poruszano kwestii well-beingowych, warto zacząć od jednej z tych rzeczy:

• wyślij maila informacyjnego z okazji Światowego Dnia Zdrowia Psychicznego (10 października),
• zorganizuj webinar na temat dbania o samopoczucie w pracy,
• zachęć managera lub członka zarządu do opowiedzenia swojej historii o przebytym kryzysie, wypaleniu zawodowym. Dzielenie się osobistymi doświadczeniami przez liderów organizacji pomaga znormalizować rozmowy o well-beingu i dodaje odwagi pracownikom, którzy sami doświadczają trudności. 

Aby zbadać potrzeby pracowników w tym zakresie, rozważ przeprowadzenie anonimowej ankiety, w której zapytasz pracowników o samopoczucie, wpływ środowiska pracy na ich kondycję psychiczną i czynniki stresu, jakich doświadczają. Wyniki ankiety mogą być podstawą do stworzenia szytej na miarę strategii well-beingowej.

Opieka psychologiczna w firmie – jak wygląda?

Możliwość otrzymania wsparcia od zewnętrznych, niezależnych psychologów może pomóc przełamać barierę wstydu i tym samym zapewnić pracownikowi większy komfort w korzystaniu ze wsparcia. 

Kluczowa w pomocy psychologicznej dla pracowników jest również jej dostępność. Wideokonsultacja, czat psychologiczny – opcje są obecnie nieograniczone, a poradnie psychologiczne przenoszą swoje siedziby do sieci (np. platforma Mindgram). Dzięki temu pracownik może z każdego miejsca na Ziemi i o dogodnej dla siebie porze otrzymać profesjonalne wsparcie.

Profilaktyka na miarę naszych czasów

Opieka psychologiczna w organizacjach przynosi pracownikom i firmom realne korzyści. Stanowi skuteczny element odpowiedzialnej polityki zarządzania zasobami ludzkimi oraz profilaktyki wypalenia zawodowego. Ogranicza absencję pracowników oraz wzmacnia wydajność całej organizacji. 

Wsparcie psychologiczne w firmie naprawdę może przynieść wiele dobrego. Od wsparcia w szukaniu równowagi między życiem zawodowym a prywatnym, poprzez pomaganie ludziom w osiągnięciu większej satysfakcji zawodowej, i wreszcie – interwencje w sytuacjach kryzysowych. 

Paulina Gorczak

Psycholożka i psychoterapeutka, specjalizująca się w pracy z osobami dorosłymi, młodzieżą i dziećmi; psycholożka dziecięco-młodzieżowa w Mindgram. Pracuje w podejściu systemowym, zintegrowanym. Ukończyła studia wyższe magisterskie dwóch specjalności: psychologia kliniczna i psychologia biznesu na Uniwersytecie SWPS w Warszawie.

Ukończyła 4-letnie szkolenie terapeutyczne “Psychoterapia zintegrowana z uwzględnieniem systemowej terapii rodzin oraz pracy z dzieckiem i młodzieżą”, akredytowane przez Polskie Towarzystwo Psychiatryczne. Swoją rolę zawodową określa jako bycie towarzyszem w samopoznaniu, zrozumieniu, poszerzeniu świadomości, akceptacji, domknięciu, uznaniu, dbaniu o siebie.

Przeczytaj też:

Jak zadbać o well-being zespołu?