Stowarzyszenie Agencji Zatrudnienia o największych wyzwaniach, jakie czekają branżę
Stowarzyszenie Agencji Zatrudnienia (SAZ) istnieje już od blisko 20 lat. Organizacja powstała z inicjatywy czterech przedstawicieli firm z branży rekrutacyjnej, którym przyświecała misja rozwijania jeszcze kiełkującego wtedy rynku HR, wyznaczania jego standardów i kierunków. Obecnie SAZ jest wiodącą organizacją branżową, która od prawie dwóch dekad stanowi fundament dla agencji rekrutacyjnych, pracy tymczasowej, outsourcingu oraz doradztwa HR i odgrywa kluczową rolę w kształtowaniu przyszłości sektora zatrudnienia. Dziś rozmawiamy z kierownictwem organizacji m.in. o tym, jakie są największe wyzwania, z jakimi branża będzie musiała zmierzyć się w 2024 roku.
Redakcja: Jaka jest główna misja SAZ-u?
Prezes Stowarzyszenia Agencji Zatrudnienia Maciej Kopaczyński oraz Wiceprezes Patrycja Mstowska: Tworzymy rynek pracy. Naszym celem jest podnoszenie jakości usług, promocja legalnych form zatrudnienia, walka z pracą nierejestrowaną i szarą strefą, podnoszenie standardów, monitoring prawny i budowanie przyjaznych przepisów prawa, a także edukacja pracodawców i pracowników w zakresie legalnych form zatrudnienia. Realizujemy to poprzez współpracę z przedstawicielami administracji publicznej i rządowej, organizacjami pracodawców, związkami zawodowymi, fundacjami, uczelniami i stowarzyszeniami.
Nasz rozwój to obserwowanie potrzeb rynku i odpowiednie reagowanie, wychodzenie z inicjatywami, budowania pozytywnego wizerunku pracodawców z uwzględnieniem potrzeb pracowniczych!
W związku z odpowiedzią na trendy rynkowe i zapotrzebowanie, SAZ zainicjowało utworzenie dwóch wyspecjalizowanych sekcji: Sekcji Agencji Opieki oraz Sekcji Agencji Pracy Tymczasowej i Outsourcingu. Te „działy” skupiają się na konkretnych potrzebach i wyzwaniach różnych segmentów branży, a tym samym umożliwiają oferowanie członkom rozwiązań dostosowanych do ich unikalnych potrzeb. Te skonkretyzowane działania realnie wpływają na wzrost oraz rozwój naszych członków, ale nie tylko – służymy pomocą oraz wspieramy firmy zewnętrzne niezrzeszone w SAZ licznymi wydarzeniami edukacyjnymi.
Nasze działania edukacyjne realizujemy poprzez liczne wydarzenia branżowe. SAZ to organizator kilkudziesięciu eventów rocznie, w tym spotkań online, kongresów oraz konferencji stacjonarnych, tworzymy platformę do wymiany doświadczeń, nawiązywania kontaktów biznesowych oraz omawiania aktualnych trendów i wyzwań branży. SAZ jest nie tylko organizacją, ale także społecznością ekspertów i liderów branżowych, którzy wspólnie pracują na rzecz rozwoju rynku pracy w Polsce i Europie.
Ile firm należy obecnie do stowarzyszenia?
M. K. oraz P. M.: Obecnie SAZ zrzesza około 40 firm, z kilkunastoma kolejnymi w procedurze przystąpienia. W ostatnim czasie obserwujemy coraz większe zainteresowanie przystąpieniem do SAZ, powodów tego zjawiska upatrujemy w nieustannie zmieniającym się środowisku prawnym i biznesowym, co wymaga bieżącego monitorowania zmian w prawie i konsultacji. Zauważamy, że Przedsiębiorcy coraz częściej doceniają rolę networkingu i szukają organizacji, które tworzą otwarta platformę do wymiany doświadczeń. Co ważne, kluczowym warunkiem członkostwa w SAZ jest legalne funkcjonowanie na rynku, co jest dla nas priorytetem ze względu na misję stowarzyszenia, którą jest budowanie zdrowego systemu zatrudnienia. Niestety każdego roku w procesie akcesji do Stowarzyszenia, podczas etapu weryfikacji odmawiamy członkostwa kilku firmom w ciągu roku.
Zależy nam by wśród naszych członków panowała atmosfera zdrowej rywalizacji przy wykorzystaniu know-how i jakości usług, w sposób legalny, a nie za pomocą nieuczciwych praktyk rynkowych.
Czy stowarzyszenie bierze aktywny udział doradczy w procesach ustawodawczych, działając na rzecz zrzeszonych przedsiębiorców?
M. K. oraz P. M.: Tak, bierzemy aktywny udział w opiniowaniu aktualnych zmian ustawowych, obecnie np. w temacie zatrudniania cudzoziemców czy też ustawy o sygnalistach. Słuchamy naszych członków i zbieramy ich opinie na temat zmian prawnych. W tych procesach aktywnie współpracujemy z organizacjami reprezentatywnymi m.in. Pracodawcy RP.
Nasze działania nie ograniczają się tylko do wspierania członków, znacznie szerzej działamy poprzez nasze otwarte wydarzenia, konferencje i szkolenia. Kolejnym przykładem jest poradnik „Ubezpieczenia Pracowników Delegowanych dla Początkujących i Zaawansowanych”, który jest szeroko dostępny i oddany bezpłatnie do publikacji. To jest przykład współpracy stowarzyszenia z instytucjami by kompleksowo, w prosty i zrozumiały sposób wytłumaczyć zagadnienia i przepisy dotyczące delegowania pracowników. Jest to nasza odpowiedź na ogromne ilości zapytań i niejasności, które nasi członkowie oraz uczestnicy naszych wydarzeń stale nam zgłaszają.
Poradnik został opracowany z inicjatywy SAZ w grupie roboczej składającej się z przedstawicieli Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, Głównego Inspektoratu Pracy, Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, International Organization for Migration, oraz prawników specjalizującymi się w problematyce delegowania. To pierwszy tego typu projekt, do którego nasi członkowie mieli dostęp na bieżąco w trakcie prac, znacznie wcześniej niż reszta rynku. Poradnik SAZ został doceniony przez ELA (European Labour Authority) i z dużym prawdopodobieństwem uzyska prestiżowe wyróżnienie 'Good practices’ w tegorocznej edycji konkursu 'Call for good practices 2023′ za znaczenie dla zapobiegania nadużyciom w ubezpieczeniach społecznych.
Jakie są największe bolączki prawne, z którymi borykają się dziś agencje zatrudnienia?
M. K. oraz P. M.: W dużym skrócie: Agencje zatrudnienia borykają się z intensywnością zmian prawnych, małym czasem na dostosowanie działalności do tych zmian, wprowadzaniem zmian utrudniających funkcjonowanie oraz coraz bardziej kreatywną szarą strefą, która bezkarnie działa na rynku w każdym obszarze pracy tymczasowej, opieki, delegowania i outsourcingu.
Ważnym aspektem Państwa działalności jest edukacja. W jaki sposób realizujecie Państwo ten cel wśród swoich członków?
Prezes SAZ Maciej Kopaczyński oraz Wiceprezes SAZ Patrycja Mstowska: Edukacja naszych członków jest fundamentem naszej działalności, realizowanym poprzez szereg inicjatyw, w tym przez nasz flagowy event – Kongres Pracy i Rekrutacji, który w 2024 roku odbędzie się 14 marca w Warszawie. To już 8. edycja tego kultowego wydarzenia w branży, które skupia się na praktycznych aspektach rynku rekrutacji, pracy tymczasowej, outsourcingu i delegowania. Kongres oferuje dostęp do eksperckiej wiedzy, najnowszych informacji o rynku, aspektach prawnych, strategiach działania oraz zarządzaniu w branży. Uczestnictwo w Kongresie to nie tylko możliwość czerpania wiedzy, ale również realny wpływ na kształtowanie przyszłości branży.
Dodatkowo, co roku organizujemy Konferencję Delegowania Pracowników do UE, której XI edycja odbędzie się 24.10.2024. To wydarzenie skupia się na specyfice delegowania pracowników za granicę, oferując uczestnikom wiedzę na temat najnowszych regulacji prawnych, trendów i wyzwań związanych z delegowaniem pracowników w ramach Unii Europejskiej. Organizujemy webinary przygotowujące członków SAZ na zmiany prawne, ale również szkolimy w tematach miękkich, np. : dot. trendów w marketingu, PR, czy AI. Do prezentowania informacji zapraszamy najlepszych ekspertów z ugruntowaną pozycją i niepodważalnym doświadczeniem oraz wiedzą.
Jakie wskazaliby Państwo najważniejsze wyzwania, z którymi branża będzie musiała zmierzyć się w 2024 roku?
M. K. oraz P. M.: Polski rynek pracy mierzy się obecnie z wieloma wyzwaniami, ale jeśli zastanowić się nad tym, jakie są to dokładnie wyzwania i jakich wymagają konkretnie rozwiązań, to okazuje się, że udzielenie jednoznacznej odpowiedzi na te pytania nie jest wcale tak prostym i oczywistym zadaniem. Najważniejszym wyzwaniem wydaje się być konieczność adaptacji do szybko zmieniających się przepisów prawa, oraz ciągła walka z nieuczciwą konkurencją operującą w szarej strefie.
Na przestrzeni ostatnich lat rynek pracy uległ wielu zmianom. W listopadzie ubiegłego roku Polska odnotowała trzeci najniższy wynik w Unii Europejskiej, jeśli chodzi o poziom bezrobocia. Prognozy zmian w strukturze ludności nie pozostawiają złudzeń co do przyszłych trendów na rynku pracy. Pogłębiająca się dysproporcja pomiędzy liczbą pracowników wchodzących na rynek pracy a liczbą pracowników z tego rynku odchodzących powoduje, że zasób potencjalnych pracowników kurczy się. Już teraz szacuje się, że w ciągu najbliższej dekady polski rynek pracy pomniejszy się o blisko milion pracowników.
Czy rozważane są jakieś koncepcje, które magą uchronić rynek pracy przed konsekwencjami tego zjawiska?
M. K. oraz P. M: Pomimo alarmujących wręcz danych statycznych wciąż nie doszło do opracowania jakiejkolwiek długofalowej i kompleksowej strategii niwelowania skutków zachodzących obecnie zmian. Z tego też względu w naszej ocenie powinno się pochylić między innymi nad problemem zachodzących obecnie trendów demograficznych w kontekście przyszłych warunków pracy. Istotne wydaje się przeprowadzenie w niedalekiej przyszłości analizy zawodów deficytowych, a także opracowanie programów aktywizacji osób starszych oraz przekwalifikowania pracowników. Jest to szczególnie istotne, jeśli pod uwagę weźmiemy skutki postępu technologicznego, czyli między innymi widmo zastępowania niektórych miejsc pracy sztuczną inteligencją.
Niesłabnącym wciąż problemem pozostaje tzw. czarny rynek zatrudnienia oraz stosowanie różnych nielegalnych praktyk przez pracodawców. W SAZ spotykamy się z tym problemem zasadniczo każdego dnia. Niestety duża część przedsiębiorców nadal stosuje nielegalne modele delegowania personelu z Polski do innych krajów członkowskich Unii Europejskiej, czy nielegalnie zatrudnia personel cudzoziemski. Jednocześnie niska jest świadomość społeczna pozwalająca na odróżnienie legalnego zatrudnienia od praktyk nielegalnych.
Ostatnie lata przyniosły także wzrost przypadków stosowania nieprawidłowej praktyki rynkowej polegającej na zastępowaniu pracy tymczasowej leasingiem pracowniczym bądź outsourcingiem pracowniczym. Pracownicy najczęściej nie posiadają dostatecznej wiedzy w zakresie modelowych warunków zatrudnienia i z tego też względu bardzo często zupełnie nieświadomie decydują się na zatrudnienie w warunkach stanowiących obejście przepisów ustawy. To zaś pozbawia takich pracowników ochrony oraz praw wynikających z przepisów o zatrudnieniu tymczasowym. Kluczowe będą w tych aspektach działania edukacyjne.
Widać to bardzo dobrze na przykładzie opiekunów osób starszych, czyli osób na rzecz których działa jedna z wyspecjalizowanych komórek Stowarzyszenia Agencji Zatrudnienia – Sekcja Agencji Opieki. Opiekunowie biorą udział w szkoleniach oraz kampaniach informacyjnych, wskutek czego ich wiedza o nieprawidłowych praktykach rośnie.