Istotne zmiany w prawie pracy. Upłynął ważny termin
1 lipca zakończył się w naszym kraju stan zagrożenia epidemicznego, co wywołało szereg skutków prawnych mających wpływ na zarudnienie cudoziemców. Przedłużone okresy uprawnień, ważności dokumentów oraz wydłużone terminy na realizację przez cudzoziemców określonych czynności wraz z początkiem sierpnia straciły swoją moc prawną. O czym powinni pamiętać pracodawcy, zatrudniający cudzoziemców? Jakie inne istotne zmiany nastąpiły w ostatnich tygodniach?
Rozporządzenie Ministra Zdrowia o odwołaniu stanu zagrożenia epidemicznego z dniem 1 lipca 2023 roku opublikowano w dzienniku ustaw 14 czerwca. Obowiązywał on od maja 2022 roku. Poprzedzał go czas epidemii.
Cudzoziemcy w Polsce – zmiany w prawie pracy
Jakie zmiany w prawie pracy szczególnie obejmą cudzoziemców zatrudnionych w Polsce? Będą oni mieli czas na odnowienie ważności dokumentów pobytowych do końca lipca 2023 roku. Mowa o dokumentach, które straciły ważność po 14 marca 2020 r. Teraz pracodawcy powinni więc upewnić się, czy zatrudnieni cudzoziemcy uregulowali swój status pobytowy najpóźniej przed końcem minionego miesiąca. W innym wypadku ich pobyt oraz praca w Polsce stają się nielegalne. Data ta nie dotyczy osób, które są beneficjentami tzw. specustawy ukraińskiej.
Jak podaje Polski Instytut Ekonomiczny w publikacji Tygodnik Gospodarczy PIE w 2022 roku wśród 15,2 mln pracujących w Polsce 3,8 proc. stanowili cudzoziemcy. Rok wcześniej udział pracujących cudzoziemców wynosił 1,6 proc., a w 2017 r. zaledwie 0,7 proc.
Uproszczenie zatrudniania cudzoziemców spoza UE w strategicznych branżach?
Ministerstwo Rozwoju i Technologii w III kwartale 2023 roku planuje określenie wykazu przedsiębiorców prowadzących działalność o znaczeniu strategicznym dla gospodarki narodowej. Przedsiębiorcy uwzględnieni w wykazie będą mogli liczyć na uproszczoną ścieżkę postępowań administracyjnych w zakresie zatrudniania cudzoziemców spoza Unii Europejskiej.
„Przewiduje się, że wykaz będzie zawierał wykaz przedsiębiorców realizujących inwestycje (bądź reinwestycje) o znacznych nakładach lub tworzących znaczną liczbę miejsc pracy. Oczekiwanym efektem opublikowania wykazu będzie zwiększenie oraz istotna poprawa potencjału i oferty inwestycyjnej Rzeczypospolitej Polskiej, co przyczyni się do jeszcze efektywniejszego przyciągania największych globalnych przedsiębiorców oraz, w perspektywie krótko, średnio i długoterminowej, do zagwarantowania stabilnego napływu bezpośrednich inwestycji zagranicznych do kraju” – czytamy w opisie projektu rozporządzenia.
Co koniec stanu zagrożenia epidemicznego oznacza dla pracodawców?
Ostatnie zmiany w prawie pracy nie dotyczą wyłącznie cudzoziemców. W czasie zagrożenia epidemicznego wiele przepisów było niejako uśpionych. Pracodawca miał np. prawo do jednostronnego wysłania pracownika na zaległy urlop wypoczynkowy w wymiarze do 30 dni. Nie musiał uzyskać jego zgody i mógł pominąć plan urlopowy. Od 1 lipca pracodawcy nie mogą dalej korzystać z tego rozwiązania.
W czasie pandemii zniesiony został także wymóg dotyczący badań okresowych medycyny pracy. Pracownik był z nich zwolniony, a pracodawca nie musiał go na nie kierować. Teraz zarówno pracodawca, jak i pracownik są zobowiązani niezwłocznie podjąć się wykonania zawieszonych obowiązków. Powinno to nastąpić w czasie nie dłuższym niż 180 dni.
Zmiany w prawie pracy dotyczą także m.in. wypowiedzenia umowy o zakazie konkurencji. W ostatnim czasie możliwe było wypowiedzenie umowy o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy czy innych stosunków cywilnoprawnych (np. umowy zlecenie, umowy o dzieło) z zachowaniem terminu siedmiu dni. Umowa obowiązuje teraz na zasadach i przez okres, na jaki została zawarta przez obie strony.
Warto także przyjrzeć się terminom ważności szkoleń okresowych w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy. Pracodawcy mają 180 dni na ich uzupełnienie. Na szczególną uwagę zasługują także kwestie odpraw. Ostanie zmiany obejmują również koniec ograniczenia możliwości uznania za doręczone pism nieodebranych w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii.
Zobacz również: